از دیر باز یادمان می آید که کسانی که به کشور ایران مهاجرت می کردند و بعد از مدتی بازمیگشتند لقب زوار را به خود میگرفتند اما حالا تاپه جدیدی بنام ایرانیگک یا ایرانی به پیشانی این قشر از مردم میخورد !

هرچند که سیاستهای خصمانه و خودخواهانه و مرموزانه دولت ایران برعلیه کشور افغانستان در طول 30 سال اخیر باعث شده که مردم افغانستان نسبت به این کشور بد بین باشند اما بیشتر مهاجران به جز پناهندگان سیاسی و دارندگان کارتهای اقامتی ویژه که حدود 95 فی صد کل مهاجرین را تشکیل میدهند هم زخم خورده این دولت هستند و از سیاستهای این دولت جان به لب آمده اند

این روزها در خبرها بسیار میشنویم که به بعضی از مسئولین دولتی و پارلمانی و حتی حزبی برچسب ایرانی بودن یا همان حافظ منافع ایران بودن را میزنند یا گاهی شنیده میشود که اینها جاسوس کشور ایران هستند . و این اتهام ها که گاه واقعیت هم دارد از نظر روانی تاثیر بدی بر مردم افغانستان گذاشته است و سبب شده است که تصویر بدی از مهاجرین افغانی ساکن در ایران در اذهان داشته باشند در حالیکه آنها هم زمانی مردمان بومی افغانستان بودند و هر جای دنیا که بروند باز هم افغانی محسوب میشوند و خصوصا برای دولت ایران که رفتار های خصمانه ای با مهاجرین افغانی داشته است

اما نکته جالب اینجاست که وقتی مهاجرین ازقید و بند دیار غربت خود را رها میکنند و میخواهند که به آغوش وطن بازگردند با این کلمه مواجه میشوند : ایرانیگک ها !!

البته ناگفته نماند که بعضی مهاجرین در مدتی که در ایران هستند تحت تاثیر فرهنگ ایرانی قرار میگیرند و به عبارتی شستشوی مغزی میشوند گاه مشکل لهجه دارند گاه با وضع بهداشتی که در ایران با آن مدتی بود که خو کرده بودند عادت دارند گاه بعضی عادات فرهنگی ایران را هنوز با خود در افغانستان دارند و گاه با نوع پوشش لباس در افغانستان عادت ندارند

مشکلات فوق در کسانی که متولد ایران هستند و برای اولین بار وارد سرزمین مادریشان میشوند حادتر است و بیشتر است

اما رفتار مردم افغانستان هم در نوع خود با این مردمان مثال زدنیست ! همین که یک افغانی بفهمد طرف مقابلش یک ایرانیگک است دست به هر کاری میزند تا او را فریب داده و مقدار بیشتری از او پول میکند !! تقریبا صد فی صد کسانی که بعد از سالها و یا برای اولین بار به کشورشان باز میگردند حداقل یکبار سرشان کلاه میرود ! از کرایه تاکسی گرفته تا خرج هتل ها و زمینهایی که بر چند نفر فروخته شده و امثال آن که بسیاری از دوستانی که دوباره بازمیگردند و یا دوستانی که فعلا هم در افغانستان هستند تعریف میکنند

همیشه ایرانیگک ها به خاطر ساده بودن و پر توقع بودنشان و همچنین به خاطر اینکه بر سرشان کلاه میرود مورد تمسخر عوام قرار گرفته است .اما نباید فراموش کرد که این قشر از مردم هم از افغانها هستند و حالا که به علت شرایط بد زندگی زمانی از افغانستان مهاجرت کرده بودند  و اکنون بازگشته اند نیاز به حمایت دارند تا با شرایط رفته رفته خو کنند و آنها هم برای آبادانی کشورشان تلاش کنند . بسیاری از جوانان افغانستانی که متولد ایران هستند به علت همین رفتارهایی که با همین به اصطلاح ایرانیگک ها میشود برای بازگشتن به وطن ترس دارند و با هزار بیم و اظطراب به مساله بازگشت میاندیشند

این در حالیست که در گذشته ای که زیاد هم دور نیست و هنوز در خاطر بسیاری از بزرگان هم هست کسانی که از کشورهای دیگر برمیگشتند شاهد برخوردی اینچنین نبودند و لقب زوار به او میدادند

براستی چه شده است که فرهنگ غنی و درخشان مردم افغانستان این روزها دستخوش تغییرات و تحولات شده است که زواران دیروزی ایرانیگک های امروزی لقب گرفته اند

آدرس این مقاله بنده در کابل پرس